Berekening zonnepanelen

Berekening totaalverbruik elektriciteit voor een huis met zonnepanelen – Hoe zit dat ook alweer?

In september 2018 betrokken wij ons eerste eigen huis, aan de Doornbos in Rijen. We hadden al duidelijk dat we de vroegere huurwoning uit de jaren zeventig wilden verduurzamen. Zonnepanelen waren één van de ingrepen die zich aandiende.

Nu, juli 2021, hebben we een dik jaar de zonnepanelen op ons dak. Het is leuk om te zien en het voelt goed om op die manier met de woning bezig te zijn, maar echt snappen deed ik het nog niet. Tijd om de cijfers eens naast elkaar te zetten en te zien wat er gebeurt met je eigen energieverbruik als je zonnepanelen op je dak hebt. Ik gebruik in dit artikel de woorden stroom en energie door elkaar.

Met de slimme meter in de meterkast kan je zien wat er aan stroom het huis in (levering) en uit (teruglevering) gaat. Je zou kunnen zeggen dat het ‘klapdeur-metingen’ zijn. We hebben soms stroom nodig en dan komt die naar binnen vanuit het energienet (levering) en soms houden wij stroom over van de zonnepanelen en dan gaat die uit (teruglevering).

Ik heb een tijd gedacht dat ik dan eigenlijk alles wist, maar er bleef me iets dwars zitten. Dat heeft te maken met een ander apparaat wat cijfers levert: onze omvormer van de zonnepalen. Je kan tot in detail uitzoeken op welk moment je hoeveel stroom opwekt, maar laten we het houden op de stroomopwekking per dag. En wat bleek: wat aan stroom werd opgewekt op een dag, was niet gelijk aan wat we terugleveren aan het net, maar altijd meer.

Ik dacht eerst dat de cijfers van de omvormer een te rooskleurig beeld gaven, en dat het marketing van de zonnepanelen leverancier was. Maar het antwoord blijkt gewoon logisch verklaarbaar: we verbruiken natuurlijk ook nog stroom meteen na het moment van opwekking! Allerlei apparaten die continu functioneren (zoals vriezer, koelkast en ventilator) tappen meteen stroom af die je opwekt. Ook wanneer grootverbruikers als oven of vaatwasser overdag aangaan, tappen die eerst de stroom af bij de zonnepanelen, voordat er stroom bij moet vanuit het energienet.

Met dit inzicht kon ik ineens rekensommetjes gaan maken. Ik teken het eerst uit in een schema, waarin de verschillende paden van de stroom in huis zichtbaar zijn. De meterkast is de klapdeur naar het energienet, maar daarachter voegen ook de zonnepanelen nog stroom toe.

Hieronder zie je de cijfers van 2 dagen afgelopen juni. Het waren zonnige dagen. Maar 18 juni had toch duidelijk meer zonuren dan de 19e, waardoor we meer energie hebben opgewekt. In de meterkast heb ik kunnen zien wat er aan stroom in- en uit is gegaan en via de website van de zonnepanelen heb ik opgezocht wat er die dag is opgewekt. Met deze cijfers kunnen we ook het werkelijke energieverbruik van ons huishouden berekenen, zie de volgende tabel.

In deze tabel kunnen we zien wat er daadwerkelijk in ons huishouden verbruikt is op deze dagen in juni: 2,5 kilowattuur respectievelijk 4,5 kilowattuur. Uiteraard is een jaaroverzicht (nog) inzichtelijker. Het elektriciteitsverbruik op jaarbasis is dan op eenzelfde manier te berekenen als in de tabel hierboven.
Je zou kunnen stellen dat we voor ons huidige verbruik veel te veel zonnepanelen hebben neergelegd. Klopt, want wij zien vooruit op een leven zonder gas. Het belang van eigen energieopwekking zal alleen maar toenemen.

Ik hoop op deze manier enig inzicht gegeven te hebben in het berekenen van het eigen elektrisch energieverbruik in combinatie met eigen zonnepanelen. Het is naar mijn mening handig om te begrijpen wat er gebeurt, zodat je ook toekomstige keuzes op dit inzicht kunt baseren.

Goede zomer gewenst!

Niek van Uden-Luteijn